SOALAN 41

MASYARAKAT PRIBUMI MENJALANKAN PELBAGAI PENENTANGAN UNTUK MENGHAPUSKAN PENJAJAHAN BARAT. BINCANGKAN CARA PENENTANGAN TERSEBUT.

SITI HAZARIAH BINTI MUSA

Kejayaan dasar imperialis yg dijalankan oleh kuasa asing tlh membawa dan mendatangkan keuntungan dgn mrk. Namun begitu keselesaan yg dinikmati tidal berpanjangan. Ini kerana kesengsaraan yg dihadapi oleh penduduk pribumi tlh menyedarkan mereka utk bagkit menentang penjajah. Pelbagai cara dan strategi penentangan dilancarkan.

Penentangan msyk pribumi bermula melalui penulisan dan media. Bahan ini amat penting dlm menyalurkan seruan kpd msyk utk bangkit menentang penjajah. Strategi ini dikenali sebagai gerakan dakyah. Di Filipina seorang tokoh yg aktif dlm memperjuangkan penentangan penjajah ialah “Jose Rizal”.Antara karya beliau ialah Novel ‘Noli Me Tangere’ dan El Fili Busterimo’. Selain itu turut diterbitkan akhbar ‘La Solidaridad’. Bahan ini tlh berjaya membangunkan semangat nasionalisme di Filipina. Di Indonesia golongan nasionalis tlh menerbitkan akhbar Medan Priyayi, Kaum Sunda dan Utusan Hindia. DiChina, gerakan nasionalis tlh dijalankan oleh pelajar yg tlh tamat belajar diluar negara. Dgn pengetahuan yg diperoleh dr tokoh barat ttg penjajah ,maka mereka tlh memulakan perjuangan menentang penjajah melalui akhbar Kuo Min Pao dan Twentieh Century China.

Cara kedua ialah melalui pertubuhan parti politik dan persatuan. Pertubuhan ini biasanya dianggotai oleh golongan intelektual. Mrk melancarkan penentangan dgn tujuan utk mendapatkan kuasa pemerintahan dinegara mereka sendiri. Gerakan yg dipelopori oleh cerdik pandai dpt mempengaruhi msyk pribumi krn mrk disanjungi dan berpengaruh. Pada 1878, wujud sebuah kumpulan diVietnam yg dipimpin oleh ‘Nam Thiep’. Beliau tlh berjaya mengumpulkan petani utk menyerang markas Perancis, tetapi gagal. Di India pula terdapat bbpr parti politik yg bergiat aktif utk menentang penjajah. Antaranya persatuan Theosofika, Brhmo Sawaj. Tokoh terkenal pergerakan nasionalis ialah Mahatma Gandhi. DiIndia pula terdapat kongres kebangsaan India 1885 dan Liga Islam yg diasaskan oleh Nawab Salimullah Khan di Dhaka pd 1906.

Seterusnya pemberontakan turut dilakukan utk menentang penjajah. DiChina pemberontakan Boxer tlh dibuat dan ia dipelopori oleh kongsi gelap. Disamping itu tujuan utama pemberontakan Boxer ialah menghalau kuasa asing bg mendapatkan sokongan kerajaan dr rakyat diChina. DiIndia pula kebangkitan askar sepoi India terhadap British pd 1857 lbh dikenali sebagai Dahagi. Punca kebangkitan askar Sepoi India ialah apabila British mengilhakan kerajaan Qudh serta menggunakan askar sepoi ini utk berkhidmat dgn British. Bagaimanapun mrk dilayan dgn buruk. Mrk kehilangan kemerdekaan dan hak mrk disekat. Puncak kemarahan askar ini apb pentadbir British tidal menghormati adat tradisi agama dan budaya. Namun pemberontakan ini gagal. Pemberontakan di Vietnam tlh diketuai oleh Phan Boi Chau. Beliau tertarik dgn pembaharuan diChina. Pemberontakan tercetus akibat kemasukan sbg ahli Sarekat Islam spt Semaun dan Dorsono. Mereka ini tlh mendesak Sarekat spy bertindak agresif dgn menentang scr kekerasan. Mereka akhirnya keluar dr Sarekat dan menubuhkan PKI. Pertubuhan ini dpt menarik minat rakyat dan pemberontakan bersenjata cuba dilancarkan, tetapi ia gagal.

Dengan itu terdapat jg penentangan berbentuk pemberontakan bersenjata. DiFilipina misalnya, gerakan katipunan yg diasaskan oleh Andres Banifacio tlh meneruskan perjuangan nasionalisme. Mereka tlh menyebarkan fahaman revolusi dikalangan msyk. Pada 1896 mrk bersedia utk melancarkan revolusi dan tlh mengumpulkan senjata bg menentang penjajah melalui kekerasan. Bagaimanapun rancangan ini gagal krn tlh diketahui oleh penjajah Sepanyol. Pemberontakan Cavite yg jg dilancarkan oleh rakyat Filipina tlh melibatkan 200 orang rakyat Filipina. Kegagalan pemberontakan ini tlh menyebabkan 3 orang paderi Filipina dihukum bunuh oleh Sepanyol. DiVietnam pula pemberontakan bersenjata dikenali sbg ‘Can Voung’.

Penentangan seterusnya ialah melalui peperangan. Peperangan dilancarkan dikebnayakkan negara kerana mereka sedar bahawa segala tindakan/ usaha ynag dilakukan penjajah bertujuan untuk mengetepikan hak pribumi itu sendiri. Mereka juga berkeyakinan tinggi dengan kekuatanyang ada untuk menetang penjajah. Di Indonesia, pemimpin yang melancarkan peperangan keatas penjajah ialah DIPO NEGORO. Punca peperangan dilancarkan oleh beliau ialah tindakan Belanda ynag mengambil alih pemerintahan Indonesia dan keenganan Belanda untuk meniktiraf DEPO NEGORO sebagai pemimpin agama. Atas sebab-sebab lain juga menyebabkan beliau telah melancarkan serangan gerila keatas Belanda yang berlarutan selama 5 tahun. Di Burma pula, penentangan melalui peperangan telah dilancarkan melalui tiga siri peperangan antara Inggeris- Burma. Disamping itu perang candu yang berlaku antara kerajaan China dengan British menunjukkan bahawa negara China tidal berminat atau menentang penduduk British dikawasan mereka dan seterusnya menjalankan perdagangan candu. Kebangkitan perasaan anti Jepun di Filipina wujud apabila pemerintahna ynag dijalankan oleh Jepun terlalu kejam dan zalim. Revolusi telah dilancarkan pada 29 Ogos 1896 sebagai langkah untuk mengusir Jepun di Filipina bagi mendapatkan semula kuasa pemerintahan yang lebih adil.

Langkah seterusnya ialah pemboikotan. Pada 1922 di Indonesia, PKI telah menganjurkan pemogokan dikalangan pekerja yang dikelolakan oleh kesatuan Buruh Revolusioner Pusat. Peringkat awal usaha ini gagal. Pada Mei 1923, PKI melancarkan sekali lagi pemogokan dikalangan pekerja keretapi yang melibatkan 8 ribu orang melalui Gabungan Kesatuan Buruh Hindu. Melalui usaha ini, penjajah sedar bahawa usaha pembangunan di negara yang dijajah sentiasa ditentang. Di India pula Mahatma Gandhi telah memimpin demonstrasi Perbarisan Penderhaka Awam. Usaha menentang penjajah berterusan dengan kempen ‘Satyagraha’. Dalam kempen ini masyarakat pribumi bangkit untuk membantah pembayaran cukai keatas garam serta memulaukan barangan asing serta majlis perundangan dan perkhidmatan awam negara. Bantahan ini gagal dan menyebabkan Gandhi dan pengikutnya dipenjara. Di Burma pula pemogokan pertama telah dilakukan oleh pelajar yang membantah kenaikan taraf kelayakan memasuki universiti oleh kerajaan British. Antara pemimpin dikalangan pelajar ialah AUNG SAN. Disamping itu untuk memantapkan penetangan, Parti Kominkochin telah menyeru golongan pertani dan pekerja supaya pembayaran cukai keatas tanah dan hasil dihapuskan. GCBA mengalakan penubuhan pertubuhan diperingkat kampung untuk mendapat sokongan dalam perjuangan mereka. Mereka berjaya menubuhkan persatuan sebangsa, tetapi ketua kampung telah menafikan penglibatan dalam pertubuhan ini kerana mereka adalah kakitangan kerajaan.

Kesimpulannya penindasan yg dialami oleh msyk pribumi menyebabkan mrk bangkit menentang penjajah. Semangat nasionalisme yg semakin kuat menjadikan mereka berusaha sedaya upaya dan pelbagai cara digunakan utk membebaskan tanah air drpd terus dijajah.