SOALAN 41
MASYARAKAT
PRIBUMI MENJALANKAN PELBAGAI PENENTANGAN UNTUK MENGHAPUSKAN PENJAJAHAN BARAT.
BINCANGKAN
CARA-CARA DAN STRATEGI YANG DILAKUKAN UNTUK MELANCARKAN PENENTANGAN TERSEBUT.
Zaman
imperialisme bermula daripada penjajahan dan penerokaan kawasan-kawasan baru di
dunia pada abad ke-15 dan 16. Kehadiran dan penglibatan kuasa Barat di beberapa
buah negara di Asia Tenggara, Asia Selatan dan Asia Timur telah mencetuskan
rasa tidak puas hati di kalangan penduduk pribumi. Akibat tindakan penjajah ini
penduduk pribumi telah bangkit melancarkan
penentangan bagi mengusir kuasa
asing melalui beberapa cara.
Pemberontakan
merupakan antara bentuk penentangan penduduk pribumi bagi menentang kuasa
Barat. Di India, rakyat telah bangun memberontak dengan melancarkan Dahagi utk
menamatkan pemerintahan British. Peristiwa adahagi yg meletus pd thn 1857
merupakan gambaran ketidakpuasan hati rakyat
Pada thn 1880, msykt
Cara penentangan berikutnya ialah
melalui pemboikotan, rusuhan, pemogokan gerakan dan pembunuhan. Di India
pertubuhan CGBA telah terpengaruh dgn gerakan Parti Kongres Nasional India.
Mereka memboikot reformasi Montagre. Peristiwa rusuhan di
Media massa juga turut memainkan
peranan dlm penentangan penduduk pribumi terhadap kuasa asing. Di Filipina
akhbar La Solidaridad telah ditulis oleh
Jose Rizal pada 1887. Jose Rizal telah
menghasilkan dua buah novel iaitu Noli Me Tangere (1887) dan El Fili Busterismo
(1891) yg menggambarkan kekejaman Sepanyol di Filipina dan beliau menyeru org
Filipina bersatu menentang penjajah. Novel ini bersama dgn akhbar tersebut diterbitkan bg membangkitkan semangat rakyat
tempatan menentang Sepanyol. Karya yg diterbitkan oleh Katipunan ditermakan
semangat nasionalisme dan menyebarkan fahaman revolusi di kalangan rakyat Filipina.
Akhbarnya ialah Kalayan. Di China, reformasi tlh ditulis di dlm akhbar utk
membangkitkan kesedaran tentang pentingnya usaha pemulihan dijalankan. Pelajar
yg menuntut di Jepun tlh menyebarkan idea revolusi dan penggulingan dinasti
Manchu menerusi akhbar. Mereka menerbitkan Kuo Min Pao. Pelajar2 ini turut
menyebarkan idea mereka dgn menerbitkan akhbar Su Pao di negara mereka sendiri.
Peperangan juga
merupakan penentangan yg dilakukan terhadap penjajah.Perang Diponegoro atau
Perang Jawa telah meletus di Jawa pd thn 1825-1830. Perang ini dicetuskan oleh
gol. bangsawan dan petani krn tidak puas hati dgn Belanda yg tlh diambil alih
pentadbiran P. Jawa stlh tamatnya Perang
Napoleon. Pemimpin perang ini ialah Diponegoro yg dianggap pahlawan asia
pertama menentang penjajah Barat dgn menggunakan taktik gerila. Perang Jihad
juga dilancarkan oleh sebilangan besar pelajar yg terpengaruh dgn gerakan
pemulihan Islam di Mesir. Pada 29 Ogos 1896, Banifacio dan beberapa ahli
Katipunan melancarkan revolusi. Pada 30 Ogos 1896, mereka telah menyerang
tentera Sepanyol, tetapi tidak berjaya. Kekejaman dan kezaliman pemerintahan
Jepun tlh membangkitkan perasaan anti-Jepun di kalangan rakyat Filipina. Ia
ditubuhkan utk mengganggu pentadbiran dan sekali gus mahu mengusir Jepun keluar
dari Filipina. Kumpulan anti-Jepun ini melancarkan Perang Gerila terhadap Jepun. Di China Perang Candu tlh
berlaku pd 1839-42 dan 1856-60 yg
berpunca drp candu. Perang ini adalah bg menentang pendudukan British di China.
Di Burma juga, peperangan turut berlaku bg menentang penjajahan Barat. Sebanyak
tiga peperangan tlh meletus di Burma iaitu Perang Inggeris-Burma pertama, kedua
dan ketiga. Selain itu berlaku juga gerakan menentang peraturan baru spt di
bawh pimpinan Saya San. Kehadiran dan penglibatan Perancis di Vietnam tlh
mencetuskan gerakan tentangan. Gol. Mandarin (pegawai kerajaan) yg tidak
berpuas hati tlh melancarkan gerakan terhadap Perancis. Tetapi gerakan ini
lebih bercorak tempatan.
Cara
penentangan yg terakhir ialah melalui parti politik dan persatuan. Di India
parti politik yg banyak ditubuhkan bg menentang penjajah Barat ialah Brahmo
Sawaj, Prattana Samaj, Perutusan Ramakrishma dan Persatuan Theosofika.
Pergerakan ini menggerakkan masyarakat Hindu ke arah perkembangan semangat
nasionalisme di India.Kongres Kebangsaan India yg ditubuhkan oleh Mahatma
Gandhi bertujuan utk menentang penjajah Inggeris.Persatuan Liga Islam juga
ditubuhkan oleh Salimullah Khan bg tujuan menentang penjajah Inggeris. Di
Vietnam pd thn 1878, lahir kumpulan di bawah pimpinan Nam Thiep. Beliau mengisytiharkan
berakhirnya Emperor of Light (Maitreya) dan bermulanya Era Low. Nam Thiep
berjaya mengumpulkan petani bersenjatakan lembing buluh dan memakai azimat
menyerang markas Perancis. Walau bagaimanapun, pasukan Nam Thiep berundur
setelah pasukan Perancis melepaskan tindakan rifel. Di Filipina mereka
menggunakan KALABI (Kesatuan Bagi Perkhidmatan Filipina Baru) bg menetang
Jepun. Liga Filipina turut ditubuhkan bg menentang penjajahan ini.
Kesimpulannya, penjajahan kuasa Barat di Asia, tlh menyebabkan masyarakat pribumi bangun menentang bg mempertahankan hak-hak mereka. Oleh kerana itu mereka sanggup berbuat apa sahaja utk menghapuskan penjajah di negara mereka. Walaupun pelbagai strategi dan cara yg dilakukan bg mengusir kuasa asing tetapi hakikatnya matlamat mereka adalah sama.