SOALAN 25

NYATAKAN DAN HUJAHKAN KESAN-KESAN PENJAJAHAN TERHADAP

MASYARAKAT PRIBUMI DI ASIA.

SITI FATIMAH BT MUHAMMAD

Kedatangan penjajah Barat ke Asia pd abad ke-19 adalah bertujuan utk mendapatkan bahan-bahan mentah yg diperlukan,menguasai kawasan-kawasan yg menjadi sumber bahan mentah dan menguasai pentadbiran tempatan spy penguasaan ekonomi akan terus kekal.Semua aspek ini tlh memberikan kesan ke ats Asia Tenggara,Asia Timur dan Asia Selatan dr segi politik,ekonomi dan sosial.Kesan drpd kehadiran Barat di negara-negara Asia ialah perubahan dlm kehidupan masyarakat di rantau ini.Perubahan ini bukan setakat perubahan dlm status atau taraf negara tersebut m’jadi negara jajahan tetapi juga perubahan yg ketara tlh berlaku dlm bidang politik,ekonomi dan sosial.

Salah satu aspek yg mengalami banyak perubahan kesan penjajahan kuasa Barat ialah dlm bidang pentadbiran.Di India,perubahan dlm bidang pentadbiran tlh berlaku sblm abad ke19 lagi.Secara umumnya,pemerintah British di India tlh meletakkan Gabenor Jeneral atau wizurai sbg pemerintah British di India.Wilayah-wilayah India pula tlh dipecahkan kpd bbrp bahagian pentadbiran spt bahagian dan daerah.Tetapi menjelang

abad ke 20 gol.nasionalisme India mula menuntut hak berkerajaan sendiri.Ini menyebabkan Reformasi Morley Minto diperkenalkan pd 1909.Melaluinya,sistem pentadbiran India tlh berubah sekali lagi pd 1919 yg dibuat oleh Laporan Montagu Chelmsford pd 1918 dan seterusnya m’bawa kpd Akta Kerajaan India pd 1935.Hal ini tlh mewujudkan sistem persekutuan kuasi dgn 2 dewan legislatif pusat iaitu Majlis Negara dan Dewan Perhimpunan.

Di Burma pula,sistem pentadbiran asalnya adlh b’dsrkan institusi perajaan.Walaubagaimanapun,pd abad ke 19 British tlh m’hapuskan institusi pentadbiran raja di Burma.Ini terbukti apbl Raja Thibaw tlh dibuang negeri.Antara thn 1897 dan 1942 pula,pemerintah British tlh melakukan perubahan dlm sistem pentadbiran di Burma.Pihak British tlh mengubah sistem pentadbiran sejajar dgn meletakkan kuasa kpd krjn British dan tidak lagi kpd individu tertentu.Dgn itu pd thn 1923,sistem dua lapis dan majlis legislatif separa dipilih tlh diperkenalkan.

Di China sistem pentadbiran adlh bertunjangkan kpd sistem pemerintahan maharaja.Maharaja diletakkan sbg ketua krjn dan negara serta dilantik b’dsrkan keturunan maharaja.Namun,kehadiran kuasa Barat tlh m’bawa perubahan kpd sistem pentadbiran China.British tlh m’perbaiki institusi kemaharajaan,maharani Dowager Tzu-His tlh menyusun semula sistem pentadbiran kemaharajaan China utk disesuaikan dgn situasi semasa.Kementerian-kementerian tlh diwujudkan bg m’gantikan Lembaga Enam dan Tsungli Yamen.Akhirnya sistem kemaharajaan tlh digantikan dgn sis. Pentadbiran Republik pd 1912.Ketua krjn China juga tlh digantikan dgn Presiden.Seterusnya sis.kabinet tlh diperkenalkan dan diketuai oleh Perdana Menteri.Sistem demokrasi juga tlh digunakan bg m’beri ruang kpd penduduk China memilih wakil mrk dlm Dewan Rendah dan Dewan Tinggi.

Kesan penjajahan dlm aspek politik juga dpt dilihat terhadap unsur kuasa dan kekuasaan.Akibat penjajahan oleh kuasa-kuasa Barat tlh m’berikan kesan yg mendalam terhadap kekuasaan waris-waris raja yg tidak boleh menuntut hak slps kematian raja berkenaan.Mrk tidak dibenarkan menaiki takhta krjn ats bbrp alasan dan pengaruh kuasa luar yg amat kuat.Hal ini dpt dilihat sbg contoh di Indonesia .Nipo Negoro atau Pangeran Anta Wiria iaitu pitera sulung Amangku Buwono 3 dr Jogjakarta tlh menerima nasib sedemikian.Beliau tidak dibenarkan menaiki takhta krjn Jogjakarta utk m’gantikan ayahandanya stlh baginda wafat pd thn 1814.Sebaliknya putera yg lbh muda iaitu Djarot tlh dilantik m’jadi raja Jogjakarta oleh Raffles yg memerintah Jawa pd ketika itu.Djarot menaiki takhta dgn gelaran Amangku Buwono 4 pd thn 1814.Ini b’makna Dipo Negoro yg lbh tua tlh diketepikan ats alasan ibunya bukan seorang b’keturunan diraja.Walau bagaimanapun utk memujuknya Raffles tlh m’janjikan takhta krjn itu apbl Djorat mangkat kelak.Namun segalanya tidak b’laku apbl Djorat mangkat pd 1822 krn Belanda di bwh pemerintahan Baron Van Der Capellan tlh melantik pula anak Djorat sblknya Dipo hanya dilantik sbg penasihat pemerintah sehingga putera Djorot itu m’capai umur 21 tahun.

Selain itu,penentangan yg dilakukan oleh msykt pribumi juga merupakan satu lagi kesan penjajahan dr segi politik.T’dpt bynk penentangan yg dilakukan oleh msykt tempatan apbl kuasa Barat mula masuk campur dlm hal ehwal politik tempatan.Di Indonesia,pemberontakan demi pemberontakan tlh meletus.Penentangan t’hdp Belanda yg paling b’kesan ialah Perang Jawa yg b’laku antara thn 1825-1830.Perang ini b’laku disbbkan perasaan tidak puas hati msykt tempatan t’hdp dasar-dasar Van Der Capellan spt p’batalan kontrak sewa tnh,pengenaan cukai,perasaan t’singgung Dipo Negoro dan lain-lain lagi.

Di China pula,tlh meletus Pemberontakan Boxer yg b’laku antara thn1899-1900. Pemberontakan ini b’tujuan utk mengusir keluar org asing dan m’bunuh org Cina yg memeluk agama kristian.Pemberontakan ini meletus akibat perasaan tdk puas hati org cina dgn kuasa barat yg tlh m’ceroboh negara cina sejak p’tengahan abad ke 19 lagi.Ini ditambah dgn kekalahan cina dlm Perang Candu1dan 2.Bukan itu shj malahan kedatangan kuasa barat tlh menyebabkan permintaan t’hdp brgn tmptn tlh merosot.Penyebaran agama kristian pula merupakan faktor meletusnya Pemberontakan Boxer.

Manakala di India,akibat p’bahagian wilayah India oleh British pd abad ke 19 tlh menimbulkan perasaan tdk puas hati di klgn mskt tmptn.Perasaan tdk puas hati semakin b’tambah apbl Gabenor Jeneral India tlh melaksanakan p’baharuan dlm bidang sosial,politik dan kebudayaan.Perasaan benci dan tdk puas hati tlh menyebabkan t’cetusnya Dahagi India pd 1857.Dahagi India merupakan p’berontakan tentera atau sepoi menentang pemerintahan di India.

Seterusnya,penjajahan juga turut meninggalkan kesan t’hdp aspek ekonomi.Di Burma,ini b’laku krn dasar ekonomi British turut menekankan keuntungan dan komersilisasi.Dsr British ini m’babitkan penyertaan mskt tmptn scr proaktif dlm sektor ekonomi.Gol.petani tlh mula m’gunakan alat-alat p’tanian yg lbh baik dan teknik-teknik p’tanian moden.British juga turut m’amalkan dsr ekonomi bebas yg tlh m’bawa perubahan besar t’hdp p’kembangan eko.Burma.Melaluinya,pdn beras tlh meningkat dan padi m’jadi tanaman utama di Burma.Walaupun begitu kedudukan petani Burma tdk bnyk b’ubah dan masih lagi hidup dlm kemiskinan.Inikrn dsr British di Burma adlh utk memaksimumkan keuntungan.

Di Asia Timur pula,p’kembangan ekonomi di China dan Jepun pd abad ke 19 dan awal abad ke 20 tlh memaparkan p’bezaan yg amat ketara.Inikrn pengaruh barat di cina tdk m’bawa kesan besar kpd sektor ekonominya.Hal ini amat b’beza dgn Jepun.Jepun semasa pemerintahan Meiji tlh m’jlnkan dsr buka pintu serta m’ambilkira sistemyg diamalkan oleh barat sama ada sis.eko.politik mahupun sosial.Sis.eko. Jepun mula b’ubah apbl sektor p’tanian mula menerima kemasukan elemen baruyg diambil dr barat.Selain itu sektor p’industrian turut dimajukan.Kapal yg m’ikut model barat tlh dibina pd 1855 dan pusat p’binaan kapal di Yokosuka tlh dibuka pd 1865 dgn bantuan kewangan Perancis.

Selain itu,kesan p’jajahan juga adlh dlm aspek sosial iaitu p’bentukan mskt majmuk.Di Filipina,hal ini b’laku akibat drpd penaklukan Sepanyol yg tlh m’percepatkan pdgn geliong ant.Filipina dan Mexico.Pdgn m’jadi tumpuan utama krn tiada ldg-ldg rempah disini.Ini menyebabkan ramai org cina yg m;jlnkan pdgn dga Filipina.Lama-kelamaan mrk tlh menetap terus dan m’jadi sumber ekonomi Filipina yg ptg.Kemasukan org Sepanyol beramai-ramai juga tlh menambahkan bil.pddk Filipina.

Seterusnya penjajahan barat juga turut m’berikan kesan kpd sistem pendidikan di negara-negara asia.Pendidikan asal msykt asia tlh b’ubah kpd corak pemikiran barat dan banyak sekolah-sekolah sekular yg b’asaskan barat tlh dibina.Di China,akibat p’jajahan p’didikan msykt yg b’asaskan ajaran Confunisme,Taoisme dan Buddhaisme tlh dihapuskan.Pihak gereja tlh m’bina sek.sekulardan m’ajar sis. M’baca,menulis dan mengira cara barat bg m’gantikannya.Di India pula,sis.p’didikan tradisional mula t’cabar dan diganti dgn p’didikan barat.Walaupun begitu sist. Ini m’jadi lembap krn kekurangan wang,kakitgn,bangunan dan bhn pengajaran.Manakala di Indonesia,p’didikan barat tlh m’amalkan diskriminasi sosial.Ini t’bukti apblBelanda m’perkenalkan p’didikan barat kpd gol.bangsawan shj.

Kesan p’jajahan yg berikutnya ialah dlm p’gunaan bahasa.Di India,bhs Inggeris tlh dijadikan satu alat p’paduan diklgn org India yg b’kurun lamanya b’pecahbelah akibat p’bezaan agama,bangsa, dan wilayah.Di Indonesia pula,Belanda tlh m’jadikan bhs Melayu sbg bhs kebangsaan dgn m’galakkan org Indonesia m’gunakan bhs melayu dlm p’tadb.dan interaksi diklgn mrk.Manakala di China,p’jajahan barat tlh m’perkenalkan bhs Kuo Yu atau bhs Mandarin sbg bhs pengantar yg tlh menyatukan msykt cina.

Kesan yg t’akhir ialah dlm aspek agama.Penyebaran agama kristian dr Barat adlh dianggap b’tentangan dgn agama msykt pribumi.Di China,penyebaran agama kristian tlh m’cemarkan kebudayaan asal org cina.Mrk yg memeluk agama ini enggan b’campur dgn org cina bukan kristian dan m’anggap diri mrk lbh b’darjat tinggi.Di India pula,penerapan agama ini tlh menyebabkan org india menyoal kesahan idea dan tradisi lama sehingga mrk m’jadi kritikal dgn keperc.karut dan dongeng.Manakala di Filipina,penyebaran agama kristian tlh m’bantu mrk melahirkan perasaan kebangsaan.

Kesimpulannya,kedatangan kuasa Barat ke Asia dlm bentuk p’jajahan tlh banyak meninggalkan kesan sama ada dlm aspek politik,ekonomi mahupun sosial msykt tmptn di Asia.Masyarakat Asia juga tlh banyak m’alami perubahan yg m’berikan kesan positif mahupun negatif kpd kehidupan mereka pd waktu itu.